İGUANA




Sürüngenler (Reptilia) sınıfının, İguanagiller familyası türlerine verilen genel ad. Yerde, ağaçların üzerinde, yer altında ve kısmen suda yaşayanları vardır. Böcekçil, otçul veya hem otçul hem böcekçil olabilirler. Hepsi iyi yüzücüdür. Kısa kuvvetli kol ve bacakları, sivri parmakları vardır. Parmaklarıyla dalları rahatça kavrarlar. Dilleri kalın ve tabana yapışık olup göz kapakları da hareketlidir. Sırt ve kuyrukları boyunca mızrak biçiminde dikenli taraksı bir yele uzanır. Dişilerde diken uzunlukları daha kısadır. Tarak dikenleri sert olmadığından, bâzan vücûdun sağ veya soluna yatar. Çoğunun gerdanında deriden sarkık bir kese bulunur. Kuyrukları sert ve tıknazdır. Bukalemun tipi renk değiştirebilenleri de vardır. İşitme ve tatma duyuları çok kuvvetlidir. Tehlike karşısında ağaç tepelerine tırmanır, suya dalar veya saldırarak ısırır. Kuyruğu ile kamçılar. Gündüzleri faal olup, geceleri dinlenir.

Kabarcıklı iguana (İguana tuberculata) ve asıl iguana (İguana iguana) 1.8 metre boyunda ve 15 kg ağırlıktadırlar. Güney ve Orta Amerika’nın büyük tropik kertenkeleleridir. Galapagosun deniz iguanaları (Amblyrhynchus cristatus) sürüler hâlinde kayalar üstünde güneşlenirler. Denize girerek yosun ve deniz bitkileriyle beslenir, bâzan adadan adaya yüzerek geçerler.

İguanalar nehir kıyılarında ağaçların altına kazdıkları çukurlara veya kayalar arasında yumurtlarlar. İki haftalık bir kuluçkadan sonra yavrular yumurtadan çıkar. Galapagos Adalarındaki deniz iguanalarının kayalar arasındaki yumurtaları güneşin sıcaklığıyla gelişerek açılır. Galapagos kara iguanaları (Conolophus subcristatus) tamâmen otçuldur. Yanardağ menşeli Galapagos Adalarında yaşarlar. Yerliler, iguanaların yumurta ve etlerine düşkün olduklarından günden güne nesilleri azalmaktadır.